Công nghệ truyền hình số và ứng dụng tại Việt Nam

Hội thảo về công nghệ truyền hình diễn ra trong vòng 1 ngày với 14 tham luận tại Việt Nam, ở thời điểm này, nhiều Đài Truyền hình đã thực hiện số hóa với những mức độ khác nhau ở các công đoạn kỹ thuật. Làm thế nào để các quá trình số hóa có thể tăng hiệu quả công việc hiện tại mà vẫn không bị lạc hậu trong thời gian tới là trăn trở của nhiều Đài. Thông thường, các Đài đều cần phải đầu tư hàng năm, nên việc định hướng phát triển về công nghệ theo một lộ trình rõ ràng, cụ thể sẽ giúp cho các dự án đầu tư được đồng bộ và xuyên suốt, đạt hiệu quả cao cũng như hướng đến các mục tiêu phát triển bền vững trong thời gian dài. Chính vì vậy, trong hội thảo lần này, xu hướng phát triển của công nghệ truyền hình thế giới và định hướng qui hoạch phát triển của Đài THVN được đem ra thảo luận.

Báo cáo của TS.Trần Dũng Trình, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật truyền hình BRAC, Đài Truyền hình Việt Nam với chủ đề “xu hướng phát triển của công nghệ truyền hình thế giới” được chọn để mở đầu cho cuộc hội thảo có sự tham gia của nhiều Đài trong nước và các chuyên gia quốc tế. TS Trình cho rằng, trong cơn lốc của CNTT, với nhiều thiết bị giải trí, nhiều cách tiếp cận thông tin mới nếu “Truyền hình không theo kịp với xu thế chung của thời đại thì sẽ không giữ được vị thế của mình như xưa”. Bởi đơn giản “Những nội dung mà trước kia màn hình ti vi độc quyền thì nay người ta đều có thể thưởng thức bằng nhiều thiết bị khác” – TS Trình nói.

Theo TS Trần Dũng Trình, tín hiệu đáng mừng là công nghệ truyền hình không chịu thụ động để cho thị phần của mình bị thu hẹp. Công nghệ truyền hình trên thế giới đang cố gắng hoàn thiện mình để phục vụ tốt hơn cho khách hàng. Ông Trình dẫn chứng công nghệ truyền hình độ phân giải cao HDTV, siêu cao Super HDTV, truyền hình nổi 3D… và rõ ràng ở thời điểm hiện tại, công nghệ đã ở trong tầm tay chúng ta, vấn đề còn lại là triển khai nó như thế nào.

Tại hội thảo, nhiều người quan tâm đến việc truyền dẫn phát sóng sẽ như thế nào khi VTV thực hiện quá trình số hóa. Giải đáp thắc mắc này, đại diện Trung tâm Truyền dẫn phát sóng Đài Truyền hình Việt Nam, KS. Trần Quang Hưng – Phó giám đốc Trung tâm, qua bài tham luận của mình đã phác họa khá rõ “bức tranh” về truyền dẫn phát sóng của VTV khi số hóa. Theo KS Hưng, hiện tại, toàn bộ hệ thống truyền dẫn và phát sóng dịch vụ DTH của Đài Truyền hình Việt Nam đều đã được số hóa, các mạng truyền hình cáp cũng đang được sử dụng song song cả công nghệ tương tự và số. Riêng phát sóng mặt đất đã triển khai đầu tư các máy phát số tại Hà Nội và TP.HCM.

Về lộ trình số hóa mặt đất, KS Trần Quang Hưng cho biết mục tiêu của VTV là phát sóng số mặt đất toàn bộ các kênh quảng bá của VTV trên cùng một máy phát, không kinh doanh thu lợi nhuận, sử dụng chung hạ tầng truyền dẫn, phát sóng truyền hình số mặt đất giữa Đài truyền hình trung ương và địa phương trên cơ sở đảm bảo lợi ích toàn cục và lâu dài của cả hai bên. Tận dụng tối đa hạ tầng truyền dẫn phát sóng tương tự hiện có và chuyển đổi snag số theo nguyên tắc khu vực có kinh tế phát triển cao, khan hiếm tần số sẽ chuyển đổi trước.

“VTV phấn đấu đến năm 2015 đảm bảo đảm bảo 80% hộ gia đình trong cả nước có máy thu xem được truyền hình số bằng cách phương thức khác nhau. Trong đó, truyền hình số mặt đất chiếm khoảng 45% các phương thức truyền hình số, phủ sóng mặt đất tới 60% dân cư” – ông Trần Quang Hưng trình bày trong tham luận.

Theo ông Hưng, trong năm 2010, VTV sẽ triển khai phát sóng số tại Hà Nội và TP.HCM, phát sóng đồng thời các chương trình SDTV (VTV1,2,3,4,5,6) và 1 chương trình HDTV. Bên cạnh đó là đầu tư hệ thống truyền dẫn vệ tinh bang C mới ứng dụng công nghệ DVB-S2, sử dụng nén MPEG-4 để sẵn sàng đưa thẳng tín hiệu vào máy phát số của VTV tại các tỉnh mà không cần mã hóa lại các chương trình này.

Liên quan đến vấn đề số hóa, nhiều tham luận khác cũng đem đến những thông tin và kiến giải rất bổ ích. Có thể kể đến tham luận “quản lý tài nguyên số ở Đài truyền hình” của TS.Nguyễn Huyền Diệu, công ty HD Việt Nam; tham luận “Thực hiện số hóa sản xuất – lưu trữ – phát sóng chương trình truyền hình tại HVTV” của KS Võ Đình An hay “Một số vấn đề nén video trong sản xuất và trao đổi chương trình truyền hình qua mạng” của Ths. Hoàng Trung Kiên.

Cũng trong hội thảo này, các đại diện của Sony tại Việt Nam đã giới thiệu định hướng sản phẩm HD của Sony trong năm 2011, đại diện của Đài Truyền hình KBS Hàn Quốc chia sẻ những kinh nghiệm về công nghệ số hóa tại đài này.